Beslissen is een keuze
De moeilijkheid is dat we tegenwoordig zo veel keuzevrijheid hebben: een keuze in beroep, in partner, waar we willen wonen, in spullen en vakanties.
De mogelijkheid te kiezen is niet enkel een zegen. Je kunt er een twijfelaar van worden en er zitten scherpe kantjes aan het maken van een keuze.
Kiezen vereist durf. Misschien heb je die durf en de moed niet. Kiezen houdt een risico in; je weet immers niet wat je krijgt en hoe het wordt als je eenmaal gekozen hebt. Keuzes maken is eng. Het voelt definitief en dat zaait twijfel; want wat als ik het andere had gekozen?
Tegenstrijdig
Er zit dus heel veel spanning in keuzevrijheid en het lijkt een paradox. Met zo veel keuzes móet er wel een perfecte zijn. De perfecte partner, de perfecte baan. Er ontstaat keuzestress en we zijn minder snel tevreden met een keuze. Denk aan het eindeloos wegswipen van potentiële partners op Tinder. In je achterhoofd bedenk je steeds: wat had een andere keuze opgeleverd? Dat kan verlammend werken.
Let wel! Doorgaans krijgt je meer spijt van dingen die je niet hebt gedaan en dus niet hebt gekozen dan van dingen die je wel hebt gedaan. Wat dat betreft valt er alles voor te zeggen om die scherpe kantjes en die keuzestress voor lief te nemen.
Ga dit voor jezelf eens na. Wat wil je graag, maar stel je de keuze hierover steeds weer uit?
Dat doet iedereen, dus jij ook. Ongetwijfeld. Wees eerlijk.
Troost je. Een keuze is nooit 100% definitief. Je kunt verkeerd kiezen, veel kwijtraken en alles verliezen. Maar er komen altijd weer nieuwe keuzemomenten. Altijd.
Plussen
# 1 Het grote voordeel van keuzes maken is dat een keuze energie geeft.
# 2 Je krijgt het gevoel dat jij weer aan het roer staat en de verantwoordelijkheid terugneemt.
# 3 Daarlangs geeft kiezen voor een eigen weg richting aan je identiteit.
# 4 Keuzes maken en die keuzes naleven is een manier om je authenticiteit te bevestigen.
Regels en routines
Kiezen en daarmee belangrijke beslissingen nemen is een hele klus, want ze kosten energie in de vorm van keuzestress. En die energie heb je niet altijd. Om het jezelf makkelijker te maken en te kunnen focussen op belangrijke beslissingen, kun je regels opstellen voor belangrijke keuzes ( bv. het kopen van een auto ) en routines inbouwen voor de minder belangrijke dingen ( bv.: bij wie doe je welke boodschappen ).
Leren kiezen
Een beslissing nemen is echter te leren. En tevreden zijn met een gemaakte keuze ook.
De volgende gedragsregels kunnen je helpen bij het maken van een echt belangrijke keuze én –net zo belangrijk- om tevreden te zijn met die keus.
# 1 Zelfkennis
Een van de belangrijkste dingen om goed beslissingen te kunnen nemen, is zelfkennis. Leer beter kijken naar wat je zelf nodig hebt. Luister naar je gevoelens en wensen.
Een hulpmiddel voor het maken van beslissingen is om te achterhalen welke kernwaarden je belangrijk vindt.
Ben je op zoek naar persoonlijke ontwikkeling, veiligheid of status? Als je erachter bent welke waarden voor jou écht tellen, kun je ze, nee moet je ze bij een belangrijke beslissing mee laten wegen. Als je veiligheid belangrijk vindt kun je beter een groepsreis maken dan in je eentje gaan backpacken.
# 2 Hulp
Het kan heel prettig zijn om anderen bij een beslissing te betrekken, want beslissen kan een eenzaam proces zijn. Vaak ben je alleen in gesprek met jezelf.
Zoek iemand die doorvraagt.
• Wat denk je dat dat je brengt?
• Heb je weleens nagedacht over …?
enz.
Door open vragen te beantwoorden, breng je je eigen denkproces verder, zodat je zélf tot conclusies komt dat …
# 3 Onbewuste
Wat kan helpen bij het nemen van complexe beslissingen, is het onderbewuste aan het werk zetten. Het onderbewuste heeft een grotere verwerkingscapaciteit dan ons bewuste brein. Het onbewuste zendt voortdurend signalen naar het bewuste zonder dat we ons daarvan bewust zijn.
Er is zo veel informatie dat je nooit alles kunt weten en kunt verwerken. Maar met gevoel alleen zie je belangrijke informatie over het hoofd. Het onderbewuste kan veel meer voor je doen en dat blijkt ook uit wetenschappelijk onderzoek.
Maar hoe zet je dat onderbewuste aan het werk?
Selecteer een aantal criteria die je belangrijk vindt in een keus die je maakt; de drie of vier belangrijkste, geen onuitputtelijke lijst. Denk daar gedurende de dag over na. Dan ga je slapen en ’s morgens neem je de beslissing die als eerste in je opkomt.
Uit onderzoek blijkt dat als je op deze manier te werk gaat, je ( achteraf ) vaak het meest tevreden bent over je beslissing.
# 4 Hoe
Voor het goed afwegen van een beslissing is de vraag ‘Hoe kan ik…?’ erg effectief. Op de puntjes komt het probleem dat je tot een beslissing dwingt. Neem bijvoorbeeld de vraag: moet ik scheiden of bij mijn partner blijven? Door die beslissingsvraag om te vormen naar vragen als:
• Hoe kan ik mijn eenzaamheid bestrijden?
• Hoe kan ik ophouden ruzie te maken?
• Hoe kan ik weer avontuur in mijn leven krijgen?
bevorder je je creativiteit.
Ze dwingen je het probleem concreet te benoemen. Daarna ga je er verschillende oplossingen voor bedenken, om vervolgens de beste uit te kiezen. Scheiden is dan slechts een van de mogelijke oplossingen.
# 5 Tempo
Verander van ‘tempo’. Beslissingen maken lukt niet als je met 180 op de snelweg raast, gestrest bent of aan het werk bent. Ga wandelen, relax en neem de tijd om te reflecteren.
# 6 Waarom
Pel het probleem af. Stel jezelf 5 ( vijf ! ) keer de vraag waarom. Vraag dus door tot het punt waarop je antwoord kraakhelder is en de échte kern raakt.
# 7 Goed genoeg
Accepteer ‘goed genoeg’, in plaats van te streven naar perfectie, want dat kan verlammend werken en werkt uitstelgedrag in de hand. Leg de lat niet oneindig hoog en leer van een proces. Wees tevreden met je keus, omarm je keus en ga er vol voor.
# 8 Visualiseer en/of doe zo concreet mogelijk onderzoek naar de nieuwe situatie
Visualiseer dat je de beslissing al gemaakt hebt:
• Hoe ziet je leven er dan uit?
• Past het binnen je kernwaarden?
• Is dat wat je echt wilt?
• Dient het je uiteindelijke doel? ( = leuker, vrijer, succesvoller en gelukkiger leven )
• Stel je ook het worstcasescenario voor.
• Confronteer je met je angsten, ga daar mee aan de slag zodat je leert daarmee om te gaan in plaats van ze uit te de weg te gaan.
# 9 Open
Een nuchtere, weloverwogen beslissing wordt vaak in de weg gestaan door de neiging bevestiging te zoeken voor wat je al vermoedde, een vooroordeel, een vooringenomenheid. Je hersenen gaan altijd voor safe en hebben een hekel aan veranderen. Je ‘grijze cellen’zoeken constant bevestiging van een eerste indruk, van niet geverifieerde kennis, van wat je veronderstelde, van je overtuiging, van wat was.
Waak ernstig voor die vooringenomenheid en valkuil. Stel je open. Wees blanco.
# 10 Kwalitatief en kwantitatief vergelijken
Om een beslissing rationeel te nemen ( en de valkuilen van onze emotionele informatieverwerking te mijden ), is het nodig de keuzemogelijkheden zo objectief mogelijk te vergelijken. Dat kun je doen door te debiteren en te crediteren en je argumenten in volgorde van belangrijkheid te zetten.
Wat zijn de voors ( aan de linkerkant ) en wat zijn de tegens ( aan de rechterkant ).
Geef ieder argument een cijfer van 1 t/m 10, zet ze in volgorde van belangrijkheid en maak de eindbalans op.
Maak een afspraak met jezelf
Houd je aan de keuze die je met jezelf hebt afgesproken. Volhard in die keus –mits het een goede is natuurlijk- en zet door tot je je doel hebt bereikt ( bv.: een studie afgerond, de kamer verbouwd, 10 kilo afgevallen ). Dat kan alleen als je echt in je keuze gelooft en er vol overgave voor gaat.
Sta daarbij regelmatig ‘stil bij jezelf’, kijk terug en kijk vooruit, bevestig jezelf en ‘loop dan door’.
Zeg tegen jezelf: “Dit is mijn keuze, dit is wat ik wil. Ik heb een goede keuze gemaakt”.
Succes !
NEEM CONTACT OP Vind ik leuk